Psychosociale revalidatie is een dynamisch proces gericht op een globaal therapeutisch doel: het therapeutische proces moet niet alleen vaardigheden aanleren of symptomen verminderen, het moet vooral ook bijdragen tot zingeving en ervoor zorgen dat de patiënt zijn rol op persoonlijk, familiaal, sociaal en professioneel vlak weer ten volle kan opnemen.
Het proces richt zich tot personen die af te rekenen hebben met meervoudige, complexe en vaak ook chronische problemen en spoort ze op intensieve wijze aan tot het (opnieuw) verwerven van relationele en sociale vaardigheden met het oog op een duurzame en actieve integratie als burger in de gemeenschap.
Zorg ‘op maat’
Onze methode stelt de patiënt met zijn noden centraal, door een individuele totaalaanpak van de problematiek, met zijn sociale, familiale, professionele, burgerlijke en culturele dimensie naast de medische dimensie.
Het programma is gebaseerd op de ontwikkeling van de eigen mogelijkheden van de patiënt en zijn omgeving.
Samenwerking
Het revalidatieprogramma kan niet zonder samenwerking, en wel op drie niveaus:
Vooraf: IBW, PVT, ziekenhuizen, psychiatrische ziekenhuizen, huisartsen, medische huizen, psychiaters, sociale diensten, mobiele teams, enz.
Tijdens en na:
- Zelfstandigheid: dienst begeleiding, huisvesting, budgetbeheer enz.
- Voorbereiding op de arbeidsmarkt: aangepast werk, vrijwilligerswerk, opleiding enz.
- Sociale integratie: sport- en ontspanningsclubs, culturele organisaties, enz.
Het proces legt dus voortdurend een link tussen het medische vlak, het sociale aspect en integratie.
Multi- en interdisciplinariteit
De teams bestaan uit: een arts, een psycholoog, een maatschappelijk assistent, een ergotherapeut, een kinesist, een logopedist, een opvoedkundige, een kunstenaar, een verantwoordelijke socioprofessionele herinschakeling enz., die discipline-overschrijdend werken, zodat de verschillende dimensies van de problematiek van de patiënt aan bod komen.
We beogen een creatieve en proactieve aanpak, voor een revalidatie van de patiënt via een individueel programma.
Een intensief en in tijdsduur beperkt programma, met de actieve medewerking van de patiënt
De programma’s zijn intensief, in de tijd beperkt en vragen een actieve deelname van de patiënt zodat die erin slaagt beter te functioneren en weer een zelfstandig en aangepast leven te leiden, in een zelfgekozen valoriserende rol (activiteit, werk, vrijwilligerswerk, familie, enz.).
Netwerk
De netwerkformule waarborgt de continuïteit, complementariteit en kwaliteit van de diensten die een oplossing nastreven voor zeer uiteenlopende behoeften.
Zij impliceert overleg, waarvoor de nodige middelen ingezet worden en waarbij de patiënt steeds centraal staat.
Verscheidenheid aan revalidatieformules
De overeenkomst die ieder centrum aangaat met het RIZIV is gebaseerd op een eigen, specifiek therapeutisch project, afgestemd op de plaatselijke noden.
Onze structuren werden dus uitgewerkt vanop het werkterrein, waar de nood zich liet voelen, zo dicht mogelijk bij de woonplaats van de patiënt (doelstelling op het gebied van geestelijke gezondheidszorg).
Hierdoor verschillen onze diensten in een aantal aspecten van elkaar:
- De wijze waarop de doelstellingen nagestreefd worden: moment van opname, aantal opnamedagen, theoretisch referentiekader, samenstelling van de teams, inhoud van de revalidatieprogramma’s
- De revalidatiedoelstellingen en de verscheidenheid aan therapeutische projecten van de instellingen – de overeenkomsten betreffen zeer interessante complementaire hoofddoelstellingen: psychotherapie, sociotherapie, psychologische integratie, werken aan de sociale binding, inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, intensieve nachtondersteuning zodat de sociale integratie overdag kan blijven plaatsvinden, (onvolledige lijst).
- Wat de patiënten betreft: het zijn allemaal patiënten met een mentale stoornis die ernstige problemen ondervinden op het gebied van sociale integratie, maar er zijn wel verschillen betreffende het type pathologie, de complexiteit, de duur enz.
- De opnamemomenten, de zorgtrajecten, de sociaaleconomische niveaus enz.
Dankzij die diversiteit tussen de centra kan er voor alle patiënten een individueel programma op maat worden gemaakt dat zo goed mogelijk inspeelt op hun capaciteiten en behoeften, hen zo dicht mogelijk bij hun woonplaats volgt en de toegankelijkheid van de revalidatieprogramma’s waarborgt.
Tevens kan zo ingespeeld worden op regionale noden en bijzonderheden op het vlak van zorgvoorzieningen of op de sociaaleconomische en demografische bijzonderheden van de regio.
Ten slotte waarborgt deze diversiteit de keuzevrijheid van de patiënt.
Samengevat
Onze diensten zijn gericht op de problematiek van een patiënt op een bepaald moment van de behandeling, in een ander stadium van de problematiek, en vormen een permanente schakel tussen zorg en integratie (sociaal, socioprofessioneel).
Ze maken ten volle en actief deel uit van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg, die hen onderbrengt bij functie 3 (Functie 3: rehabilitatieteams die werken rond re-integratie en sociale inclusie).
Onze diensten bevinden zich in het hart van de geestelijke gezondheidszorg en in het hart van de huidige hervorming ervan, dicht bij de mensen en hun hulpvragen.
De patiënten staan steeds centraal, waarbij geprobeerd wordt ze in hun leefomgeving te houden, met een familiale, sociale en/of professionele rol.